Alex Ruben
Hoe u 100% CPU-gebruik op Windows 11 en 10 kunt oplossen
Als je Windows-computer als een slak draait omdat je CPU steeds op 100% blijft, ben je waarschijnlijk helemaal van slag. Het is enorm frustrerend als de prestaties van je systeem haperen of enorm traag worden, vooral tijdens het gamen of werken. Soms is het gewoon een willekeurige app of achtergrondproces dat rogue-achtig wordt, soms is het iets diepers, zoals verkeerd geconfigureerde instellingen of driverproblemen. Deze handleiding beschrijft een aantal trucjes en tweaks die vaak helpen om dat gebruik weer normaal te krijgen, zodat je soepele prestaties krijgt en crashes voorkomt. Geen tovermiddel, maar een behoorlijk betrouwbare start bij het oplossen van die monsterlijke CPU-belasting.
Hoe u 100% CPU-gebruik in Windows 10/11 kunt verhelpen
Zeer nauwkeurige gebeurtenistimer – handmatig uitschakelen
Dit kan Windows soms in paniek brengen en de CPU laten pieken. Het is een beetje vreemd, maar het uitschakelen van de High Precision Event Timer (HPET) in Apparaatbeheer kan de boel wat kalmeren.
- Open Apparaatbeheer door ‘Apparaatbeheer’ in het zoekvak te typen en op te drukken Enter. Als u Windows 11 gebruikt, probeer dan het snelmenu ( Win + X ) en klik op Apparaatbeheer.
- Vouw Systeemapparaten uit.
- Zoek naar High Precision Event Timer. Het kan er zijn, maar soms heet het ook “hpet” of iets dergelijks.
- Klik er met de rechtermuisknop op en kies Apparaat uitschakelen. Bevestig eventuele vragen. Let wel: bij sommige configuraties kan het uitschakelen van dit apparaat bepaalde hardwaretimers verstoren, dus de resultaten kunnen per situatie verschillen.
Waarom deze stap helpt: In sommige configuraties kan de HPET-timer onregelmatige CPU-pieken veroorzaken, vooral als er een driverconflict is of als het besturingssysteem allerlei hardwaretimings probeert te synchroniseren. Op één machine verlaagde deze oplossing het CPU-gebruik zelfs van 100% naar een veel beter beheersbaar niveau. Op andere momenten was dat minder. Het proberen waard, vooral als je een hoge CPU-belasting opmerkt tijdens specifieke taken of na het ontwaken uit de slaapstand.
Pas de energie-instellingen aan voor betere prestaties
Een verkeerde configuratie van het energiebeheerschema is een andere veelvoorkomende boosdoener. Windows is mogelijk ingesteld om energie te besparen, wat er in de praktijk toe kan leiden dat de CPU zich vreemd gedraagt of onnodig op maximale capaciteit draait.
- Typ Configuratiescherm of “Energiebeheerschema bewerken” in de zoekbalk en druk vervolgens op Enter.
- Klik op Geavanceerde energie-instellingen wijzigen.
- Stel in de dropdown je actieve plan in op Hoge prestaties. Dit zorgt ervoor dat de CPU op volle snelheid draait zonder dat er sprake is van throttling.
- Zorg ervoor dat de batterij- instellingen (als u een laptop gebruikt) ook op hoge prestaties staan. Soms schakelt Windows over naar een gebalanceerd profiel, waardoor de CPU kan fluctueren of zonder reden maximaal kan presteren.
- Klik op Toepassen en OK.
Waarom zou je je druk maken? Nou, de prestatiemodus schakelt een aantal energiebesparende functies van de CPU uit die een proces in een vicieuze cirkel kunnen brengen, waardoor het constant op volle toeren draait. Op sommige laptops, vooral oudere, helpt dit ook bij het warmtebeheer, omdat de CPU minder snel van snelheid verandert.
Controleer wat de CPU verbruikt met Taakbeheer
Deze stap is vrij voor de hand liggend, maar wordt vaak over het hoofd gezien. Soms belast een app of proces de CPU volledig, en door deze te stoppen, kun je direct resources vrijmaken.
- Start Taakbeheer door Ctrl + Shift + Escop de taakbalk te drukken of er met de rechtermuisknop op te klikken en Taakbeheer te kiezen.
- Ga naar het tabblad Processen en klik op de kolomkop CPU om te sorteren op hoogste gebruik.
- Zoek naar processen of apps die de CPU belasten. Deze staan nu bovenaan.
- Als een applicatie veel meer tijd in beslag neemt dan nodig is, klik er dan met de rechtermuisknop op en kies Taak beëindigen. Maar wees voorzichtig: sluit geen systeemkritieke processen af, tenzij u weet wat u doet.
Waarom dit werkt: Soms blijft een hardnekkige app hangen of lussen, waardoor de CPU tot 100% wordt belast. Door de boosdoeners te verwijderen, wordt de normale werking vaak direct hersteld. Maar let op: sommige processen kunnen opnieuw opstarten bij het opnieuw opstarten, dus houd persistente processen in de gaten.
Opstartprogramma’s opschonen om achtergrondophoping te voorkomen
Opstarttoepassingen kunnen flink oplopen en sommige blijven bovendien op de achtergrond actief, waardoor de CPU overbelast raakt, ook al merkt u dat niet.
- Klik in dezelfde Taakbeheer op het tabblad Opstarten.
- Sorteer op Status om te zien welke programma’s zijn ingeschakeld.
- Schakel alles uit wat onnodig is: klik met de rechtermuisknop en kies Uitschakelen. Sommige cloudsynchronisatie-apps of oude hulpprogramma’s draaien bijvoorbeeld vaak zonder reden op de achtergrond.
Waarom? Omdat het minimaliseren van de opstartbelasting betekent dat er minder processen je CPU bezig houden tijdens het opstarten of inactief zijn. Soms kan het uitschakelen van een kleine app al een enorm verschil maken.
Herstarten en observeren
Na al deze aanpassingen is een herstart vaak nodig om alles echt op orde te krijgen. Soms blijven vreemde processen hangen en veroorzaken ze pieken, die met een simpele herstart weer verdwijnen. Houd het CPU-gebruik na het herstarten in de gaten. Soms daalt het direct; soms moet je het even in de gaten houden om te zien of er nog steeds problemen optreden.
Extra tips en veelvoorkomende problemen
Tijdens het oplossen van problemen komen deze extra tips vaak naar voren:
- Zorg ervoor dat uw Windows up-to-date is, want bugs die in patches zijn opgelost, kunnen vreemd CPU-gedrag veroorzaken.
- Voer een snelle malwarescan uit – een CPU die veel CPU verbruikt, kan malware of cryptominers zijn die op de achtergrond draaien. Windows Defender is voldoende, of probeer tools zoals Malwarebytes.
- Als het CPU-probleem aanhoudt, vooral na updates, denk dan aan problemen met de drivers. Controleer rechtstreeks op de websites van hardwarefabrikanten (NVIDIA, AMD, Intel, enz.) of er updates voor de GPU- en chipsetdrivers zijn, omdat Windows-updates deze soms missen.
- Hardware-bottleneck? Als je een verouderde CPU of onvoldoende RAM hebt, zal sommige software de processor constant maximaal belasten. Hardware upgraden is misschien de laatste optie.
Afronding
Het herstellen van 100% CPU is niet altijd eenvoudig, maar deze stappen dekken de meeste problemen. Het uitschakelen van afwijkende hardwaretimers, het aanpassen van energieschema’s, het afsluiten van resource-intensieve apps en het opruimen van opstartrommel zijn vaak voldoende. Natuurlijk zijn sommige problemen dieper en vereisen ze mogelijk gespecialiseerde tools of hardware-upgrades. Houd de processen in de gaten en wees niet bang om indien nodig wat dieper te graven.
Samenvatting
- Schakel de High Precision Event Timer uit als dit problemen veroorzaakt
- Stel het energieplan in op Hoge prestaties voor volledige CPU-toegang
- Gebruik Taakbeheer om CPU-vreters te identificeren en te elimineren
- Schakel onnodige opstartprogramma’s uit
- Start opnieuw op en zie hoe de pieken verdwijnen
- Windows en drivers bijwerken, scannen op malware
- Upgrade de hardware als al het andere faalt
Wat kun je nog meer proberen? Waarom het helpt
Soms ligt de oplossing niet in hardware of simpele aanpassingen. Bij aanhoudend intensief gebruik loont het de moeite om gebeurtenislogboeken te controleren of geavanceerdere tools zoals Process Monitor of RamMap te gebruiken. Want Windows moet het natuurlijk wel moeilijker maken dan nodig is.